MG Redactie

1995, augustus

Bijna vergeten dat er nog een stukje oorlog is waardoor al vijftig jaar geleden wordt. Als redacteur van de Nagasaki Courant mag je jaarlijks mensen interviewen die nu nog liggen te sneuvelen als gevolg van een atoomaanval in 1945. Op televisie word je prompt doodgegooid met atoombommen. De Fransen werden er zelfs door op een idee gebracht.
Was dat voor president Truman te voorzien toen hij die knoop doorhakte en het nucleaire tijdperk inluidde? Kon hij van tevoren weten dat er vijftig jaar later mensen liggen te kreperen door wat hij in 1945 deed? Kon hij weten dat ze in 1995 gaan honkballen met atoombommen (atoomballen?)?
Als het al zo moeilijk is om te voorzien wat voor stomme effectjes iets simpels als een paar maatregeltjes in de binnenvaart opleveren, dan is toch niet voor te stellen wat voor krankzinnige gevolgen voor de wereld beslissingen van wereldleiders hebben.
Gelukkig kunnen ze zich dat ook niet voorstellen. Ze doen maar wat. Gooi die bom maar, we zien wel wat ervan komt. Ongetwijfeld komen zo in Brussel ook beslissingen tot stand.
Het stomste wat je doen kunt, is terugkomen op een beslissing. Dan ben je als bestuurder, president, voorzitter, minister, wethouder, transportcommissaris, burgemeester, dokter, pastoor zwak en word je afgedankt. Twijfelen mag niet. Wat dat aangaat heb ik mazzel; ik twijfel nooit. Ik weet precies wat ik wil, alleen is dat iedere dag iets anders. Het wordt toch angstaanjagend saai als je als mensen zo met elkaar omgaat. Stel dat je jezelf nooit mag tegenspreken, dat je vandaag hetzelfde moet denken als gisteren. Dat je nooit zo'n o-zit-het-zo-Erlebnis mag hebben.
Ik beken eerlijk dat ik dat iedere dag beleef, en met andere inzichten komen de andere plannen en de inconsequenties die het leven zo leuk maken. Dat levert leuke gesprekken met de partner op:
"En je zei gisteren nog van niet."
"Klopt, en vandaag vind ik van wel!"
Ik zou dus een president van likmevessie zijn. Bestuurders mogen niet plotseling verse ideeën hebben en de schepen achter zich verbranden. Stel ik ben burgemeester (niet lachen) en ik kom 's morgensvroeg (tegen twaalven, als de kater onrustig begint te worden) op het stadhuis om mijn personeel te vertellen dat de aanleg van een nieuwe haven niet doorgaat, maar dat we toch maar weer een vliegveld aan gaan leggen. Al het personeel overstuur. Hebben net alle wethouders stelling ingenomen dat de nieuwe haven een spoorverbinding moet krijgen (hè bah, begin ik er toch weer over) moeten ze over openbaar vervoer-verbindingen met de airport gaan praten. Dat kan natuurlijk niet. Al die stellingen moeten overeind blijven. Hoe die stelling ook is, als een beslissing eenmaal is genomen, moet de bestuurder erachter blijven staan. En hoe de gevolgen ook uitvallen, het is altijd goed, als je maar achter je oorspronkelijke standpunt blijft staan.
Gek is dat eigenlijk. Een bestuurder is waardeloos als hij twijfelt; een mens is waardeloos als hij altijd alles zeker weet.
Toch biedt dat verschil tussen een schipper en een bestuurder houvast. Een schipper denkt dat hij naast God staat, een bestuurder denkt dat de schipper naast hèm staat.